Coğrafya kaderdir = Taşra ?

Fehim'in içten içe keyiflendiği anların kendi bakış açısıyla benim bir taşralı olmamı kanıtladığına dair duygu kabarmasını hissederek anlıyordum.
Elbette bir kasabada doğmuş, uzun süre kasaba sayılabilecek bir muhitte büyümüştüm, taşralı sayılmam alçaltıcı mıdır sorusunu da hep soragelmişimdir?
Taşralı olmak ayrımcılığına kaç kez maruz kaldığımı Fehim'le bırakın tartışmayı konuşmak bile bana zaman içinde zul gelmiştir.
Ötekileştirmenin ne demek olduğunu bilmeden büyüdüğüm için uzun zamandır Fehim'in beni ötekileştirdiğini fark etmemiştim.
Suzan' da aslında taşralı, nasıl anlaşıyorlar bilmiyorum.
İbni Haldun'un "coğrafya kaderdir" söyleminin bir tezahürü mü şehirli Fehim'in tavrı ;
bilmiyorum;
Soracağım bir sonraki buluşmamızda.

Hangimizdik günah keçisi ?

Radyonun başında ajans haberlerine kulak kesilmiştik.
Uzun zaman sonra Zülkade' nin çabalarıyla bir aradaydık.
Galiba "Uzaktada olsak hep aynı yerdeyiz, bir araya geldiğimizde kaldığımız yerden devam ediyoruz" hissiyatı ile bir aradaydık, Fehim, Suzan, Muzettin, ben ve Zülkade.
Radyo hepimiz için önemliydi.
Haberlerden sonra müzik yayınında radyo günlerini mi konuşacaktık yıllar öncesine gidip.
Her bir araya gelişimizde geçmiş anıları konuşmak artık sıkıcı olmaya başlamıştı,
hissediyorduk.
Hiç birimizde bugüne dair konuşmak istekliliği de yoktu,
hissediyorduk.
Yaşadıklarımıza dair bir "günah keçisi" arayışında olduğumuzu düşünmeye başlamıştım,
"Hangimizdik günah keçisi?" ya da "bizim dışımızdan bize etki eden günah keçisi kimdi?" sorusunu attım ortaya.
Zülkade keçileri çok sever.
Kaşlarını çattı, ayağa kalktı bir hışım,
"Ben çayı demlemeye geçiyorum."

 

Ölüm kokusu

"Hala koku geliyor mu?"
Muzettin' in sorusu ürkütücüydü.
Ormandaydık, hala ölüm kokusu peşini bırakmadı diye düşündüm.
Enkazların başından ayrılalı bir hayli olmuştu, dağ köyündeki küçük kulübesinde gergin gergin soluması hızlanmıştı.
Ne O ne de ben (ölü kokusu değil) ölüm kokusundan kurtulamayacaktık.
Geldiğimizden beri uyku bozukluğumuzda devam ediyordu, biraz dalar gibi olsak ya O ya ben terler içinde ayağa fırlıyorduk.
Ben rüya görmek endişesiyle uyumak istemiyordum zaten.
Altı gün boyunca enkaz başınalığımızda ölüm kokusu tenimizle mi özdeşleşmişti?
Hiç olmazsa ölü bedenlerine kavuşup, onları defnedebildik diye mi avutmalıydık birbirimizi?
Zülkade Suzanna ve Fehim' le alışveriş için bakkal aramaya çıkmışlardı,
az sonra dönebilirlerdi.
"Hadi çalı çırpı toplayalım soba için" diyerek koluna girdim Muzettin' in.
İtiraz etmedi, ormana yürüdük.

 

Bunalım mı, bulantı mı?

 

"Bu fotoğrafı nerede çektiğimi hatırlamıyorum" dedim Suzanna' ya.
Unutkanlıklarımızın farkında olduğumuzdan ses çıkarmadı.
"Yaşadıklarımızdan bunalımların mı tetikleniyor, bulantıların mı?" sorusu zor bir soruydu.
Bunca yıllık haytalarımızda öğrendiğimizi sandığımız bilgilerle başbaşalık hissiyle kalıverdim.
Gölün duru halini izlerken beklemediğim bir soru.
"Etraflıca düşünüp öyle konuşalım bunu." deyip sustum.
Bisikletlerimize binip arkadaşlarımızın yanına yollandık.

Çıfıt Çarşısı

Zülkade haklıydı.

Hayatımda evim gibi bir çıfıt çarşısıydı.
O çıfıt çarşısının dokunulmazlığından temizlikçi kadınlarla da anlaşamıyor evimi kendim temizliyordum.
Antikacılardan, sahaflardan, gezerken topladıklarım, nikah şekerleri, teneke kutu koleksiyonum, dostlarımın bu (huy mu nedir bilmediğim) halimden dolayı verdikleri kıyamadığım, beni besleyen şeyler işte.
Onlardan vazgeçsem kendimden vazgeçeceğim duygusu.
Kendimden vazgeçememem anlaşamamamızın birinci maddesi.
Gazete küpürlerimde işin cabası.
Derdim ne bu birikmişliklerden net cevabım yok,
beni yaşadıklarımla irtibatlandırıyor belki sadece!
Hep hikaye peşindeyim diye mi?
Objeler, nesneler her neyseler onların üzerinden hafızamı kaybetmemek mi?
Zülkade haklı olsada hafızamı kaybetmek istemiyorum.

Dipnot : Fotoğraftaki eser Mimar Nurhayat hanımın hediyesidir.

 

Dinginlik !

O gün gün ışımasından gün batımına kadar dere boyları, göl kıyısı boyunca kendimleydim.
Yalnızlık çekmemiştim,
tek başınalığı deneyimlemiştim.
Doğayı nefes alma, dinleme!
Ruh bazen sessizlik ister,
ıssız kuytu köşeler değildi aradığım.
İç huzurumu Tibet'te arama şansım olmadığını bilerek tercihimdi doğa.
Börtü böcekle bol bol hasbıhal ettik,
kuşların cıvıltıları derelerin şırıltısı,
gölün sakinliği!
Eve döndüğümde bir tatlı huzur almıştım,
dinginlik sürmeli,
sessiz sakin bütün yazdıklarımın üzerinden yeni yazmalarıma yol almalıydım,
tek başıma.
Bir süreliğine "kendimle konuşmalarım" kağıt kalem ile sürecek,
eski usül!

 

Aşk

O gün Zülkade ile saatlerce oturmuştuk ağacın dibinde.
Çok az konuşmuş çok bakışmıştık gözlerimize.
Sanki gözlerimiz sözlerimizden daha fazlasını anlatacak diye mi umuyorduk?
İkimizde galiba aşık olduğumuzu düşünmüştük,
aşkın binbir tarifinden hangisine uyuyordu bilmiyorum.
Zamanın aşkın o kadar basit olmadığını öğrettiğini biliyorum ama.
Bunu öğrenince aşkı aramıyorsun,
"Aşk eski bir yalan" nakaratında takılıyorsun bazen.
Aşk belki bir doğum sancısı sonrası ortaya çıkan bir şey.
Ne doğuracak, nasıl büyüyecek?
Ne kadar sonra gidecek ?
Bunları Zülkade'ye anlattığımda,
"Ne gerek var bunca ayrıntılara dalmaya" deyip kestirip atmıştı.

 

Bumerang

 

Fehim'de Suzanna'da henüz ayılmamışlardı yılbaşı sonrası ama birbirlerini çok iyi anlıyorlardı.
O halde birbirini anlamak halleri!
Bana çok yabancı gelen bir hal.
Suzanna'nın görmediği dünya şehri yok, Fehim ülkesinin sınırları içinde bile babaannesinin yaşadığı şehir dışında gördüğü şehir yok,
ve birbirlerini anlamanın sırrına kafa patlatıyorum!
Biz neden Zülkade ile Muzettin ile birbirimizi anlayamıyoruz?
Anlaşamamak üzre bir andımız mı vardı ya da tuhaf bir bumerang etkisi mi yaşıyorduk?
Bunun üzerinde hiç konuşmamıştık.
Konuşacağız .

Biriktirmek !

 

Zülkade biriktirmeye bayılıyordu.
Şimdi toprağa dökülmüş yaprakları süpürsem kıyamet kopardı.
Dokunmadım zaten.
Bir dokunsam bin ah işitecektim,
mesele dökülmüş yapraklardan çıkacak,
yıllardır kusmadığı, biriktirdikleri için dişe diş mücadeleye dönüşecekti.
Bende bu konuda kötüyüm ama O'nun kadar seneler öncesini hatırlayamıyorum.
"Nasıl bir hafıza bu?" diye şaşırmışlığım az değil.
Bir ara bu kadın erkek hafızası konusunu Suzanna ile konuşmalıyım.
Biriktirmek iyi bir şey mi?

Mavi yakalı, beyaz yakalı ...

 

Vapurla karşı kıyıya geçiyoruz Muzettin' le ayrıldığımız karşı kıyıda kalan ofislerimize bakarak.
"Bizim kuşak memuru, işçiyi, köylüyü bilirdi yahu, bu mavi yakalı beyaz yakalı ne zamandan beri peydahladı?" diyorum.
Niyetim tartışmak değil, işte vapurdayız, sohbet...
Hegemonik kişiliğini depreştireceğini kestiremiyorum.
Uzun zamandır arkadaşız, kestirmem lazım.
O derin bilgi dağarcığını boca ediyor vapur iskeleye yanaşana kadar.
Fenada olmuyor, rutin eve dönüş yolculuğumuz nasıl geçti anlamıyorum,
takıldığım,
hep O'nun doğrularına itiraz etmemek, edersem tatsızlaşan durum yoruyor beni!
Prekarya konusunu başka bir yolculuğa saklıyorum.
İyi fikri cebelleşme olacak,
eminim.

" Hegemonik "

 

Fotoğraftaki hegenomik yapı üzerinden yol almayacağım.
Yoğunlaştığım " Yalnızlığın Senfonik Anatomisi" nin ana aktörleri için çalışıyorum,
Zülkade, Suzanna ile hegemonik Muzettin' i anlamaya çalışıyorum.
Yeni aktörlerde katılacak sürece.
Aktörlerle hayatımın gidişatında ki karşılaşmalarımın toplamı olacak,
"Yalnızlığın Senfonik Anatomisi".
Bu kez ciddi disipline oldum,
kendimle konuşmalarımın evrileceği alanın farkındaydım,
tökezleyip duruyordum.

Tünel !

 

Zülkade'nin başaramadığını Suzanna (Suzan'a hep Suzanna ya da Suzi derdim) başarmıştı.
Fena haldeydim,
tünel korkumla Suzanna'nın koluna sıkı sıkı sarıldığım tünelde kuyruk sokumuma kadar kasılı vaziyette olduğum gerçeğiyle yürüyen merdivenlere hayal meyal yol almamızı uzun uzun anlatmak istemiyorum,
tünel korkumun hikayesinide sonraya saklıyorum.
Metronun tünelindeydik.
O'na "bak düşüp bayılırsam sana emanetim" gibi laflarda etmeme aldırmadan beni sürüklemişti.
Tünelin ucunda bir ışık olacakmıydı?
Sağ salim çıkacakmıydım o tünelden?
Acaba herkeslere rezil rüsva olacak halde haykıra haykıra ağlayacakmıydım?
Metro geldi.
Bindik.
Put gibi, çıt sesim çıkmadan Suzanna'nin koluna sarılı ortama alışmaya çalışıyordum.
Korkumla yüzleşmiştim.
Yaşıyordum,
kuyruk sokumuma kadar varan kasılmamda gevşemişti.
Körüklü ara bölüme sokak çalgıcısı çocuklar yerleşti,
şarkıları muhteşem geldi ,
ne söylemişlerdi hatırlamıyorum!
Sadece Suzi'nin omuzuna başımı yaslayıp teşekkürüm aklımda kalan.

Zehir ?

 

Düşen bir yaprak görürsen beni hatırla'yı çağrıştırsın diye dizmiştim bu yaprakları.
Etkili olmayınca kadehinde zehir olsa ben içerim bana getir demiştim, getirmemişti.
Zehir zemberek aşklar çağıydı o zamanlar.
Yanmak ana fikriyle şiirler yazmalıyım dedim sonra arabeske yabancı iken.
Onda da duvara tosladım,
henüz Yeşilçam kültüründen tam sıyrılmadan arabesk kültürünü içselleştiremeden beceremeyeceğimi anladım.
Tamda sanat sanat içinmidir sanat toplum içinmidir münazaralarının ortasında iken kafam iyice karışmıştı.
Bir de Sevgi Nedir? sorusu peydahladı Selvi Boylum Al Yazmalım'la.
Acıların çocuğuydum.
Ayrılıkların, hüzünlerin, terkedilmelerin.
Sorun onda değil bendeydi.
Yinede toz kondurmadan düşüne duruyordum aşka dair manzumeleri.
Fuzuli bile okumuştum, failatünlü şiirlerini.
Olmadı, olmadı.
Ben de attım kadehi elimden,
şangır şungur kırıldı gitti.